کد مطلب:90438 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:133

«یعترف بالحق قبل ان یشهد علیه»

واژه ها

اعتراف: اقرار كردن، خسته شدن مقر شدن.

حق: راست، درست، مقابل باطل، عدل و داد بهره و نصیب، مزد سزاواری، شایستگی، ملك، مال. جمع، حقوق.

اشهاد: گواه گرفتن، گواه گردانیدن، گواه آوردن، اشهاد كردن، گواه گرفتن، شاهد گردانیدن.

ترجمه: پیش از آنكه شاهد گواهی بر ضدش اقامه شود خود به حق اعتراف می كند.

شرح: او به حق اعتراف و اقرار می كند، پیش از آنكه علیه او گواه آورده شود. یعنی

[صفحه 477]

اگر حق كسی بر عهده ی او باشد پیش از هر جدال و مخاصمه، به آن اقرار نموده و به ذیحق تسلیم می كند. او در هیچ دادگاهی حضور به هم نمی رساند، زیرا احضار به دادگاه و اقامه ی شهادت برای رفع مخاصمه است و او پیش از هر چیز به حق اعتراف می كند.

بنابراین به حضور در محكمه و اقامه ی شهود علیه او نیازی نیست، به این علت كه اگر ذیحق دید طرف مقابل، حق او را انكار می كند و حاضر به حساب نیست، شكایت را به محاكم قضایی برده و برای اثبات دعوایش، شاهد می آورد، تا حقش را بستاند، اما اگر صاحب حق، با اعتراف مواجه شد و حقش به او رسید، دیگر نیازی به اثبات دعوا ندارد. و علت عدم انكار پرواپیشگان است كه انكار حق نمودن، دروغ گفتن است و این مطلب، با تقوا سازگار نیست.

ابن ابی الحدید گوید:

«ان انكر ثم شهد علیه فقد ثبت كذبه و ان سكت ثم شهد علیه فقد اقام نفسه مقام الریبه.»: اگر حق را انكار كند، سپس گواه بگوید: این حق بر تو هست، دروغ او ثابت می شود و اگر ساكت شود و بر علیه او شهادت برحق اقامه شود، خود را در مقام ریب و بدگمانی و تردید می گمارد زیرا اگر حق را انكار نكرده و اعتراف هم، نكرده است و تردید در عدالت و تقوای مومن درست نیست.

بحرانی گوید: اعتراف او به حق به این جهت است كه در دروغ گفتن احتراز دارد و نیاز به اقامه ی شهادت در جایی است كه انكاری در بین باشد این انكار دروغ است و هرگز یك انسان پرواپیشه دروغ نمی گوید.

یكی از مواهب الهی بر انسان، وجدان بیدار و آگاه اوست كه در سرشت و فطرت وی آمیخته و با دستگاه خلقت ارتباط مستقیم دارد. یك انسان آگاه كه می داند در كل عالم هستی، شعوری مرموز وجود دارد و از ارتباط معلول با علت و متاثر با موثر

[صفحه 478]

حكایت دارد. آیا ممكن است با این اطلاع از پی گرد نیك و بد اعمال خود غافل باشد؟ و نداند كه اگر در دنیا جوابگوی ندای وجدان نشد، در دادگاه این جهان و سپس در روز قیامت، به حساب كشیده می شود، بنابراین پرواپیشگان كه از هدایت الهی، بهره ی كامل گرفته اند، تصور نمی رود كه از این حقیقت روشن، ناآگاه باشند بنابراین هیچگاه وقفه ای در اعتراف به حق نخواهد داشت.

[صفحه 479]

صفحه 477، 478، 479.